Horyniec-Zdrój 12

Miejsce: figura stoi w lesie, przy drodze, która prowadzi ze Świdnicy w stronę Puchaczy, w rozwidleniu leśnych dróg.

Znajdziesz obiekt klikając na współrzędne:
50.21084, 23.3366

Opis:

Niestety nie ma inskrypcji, tylko słabo widoczna data: 1909 rk. Na uwagę zasługuje rzucająca się w oczy rozeta na krzyżyku (nazywana też gwiazdką szczęścia) – jest to coś w rodzaju magicznego symbolu (solarnego) przynoszącego szczęście, który występuje w całych Karpatach i Tatrach. Na środku figury, w jej dolnej części (pod datą), znajdują się słabo zarysowane dwa krzyżyki, podobne, ale w większej ilości można znaleźć na krzyżach w Nowinach Horynieckich czy Puchaczach. Figura wygląda na bardzo tajemniczą i w rzeczy samej taka jest, bo wiąże się z nią ciekawa historia.

Po wojnie w Świdnicy, pewna zakochana para spotkała się przy krzyżu wieczorem. Miłowali się bardzo, ale ponieważ on był za biedny, a ona za ładna (inna wersja mówi, że miała tak zwaną zajęczą wargę i to się nie podobało jego rodzicom), nie mogło dojść do ślubu. Mężczyzna postanowił ją zabić, pod tym krzyżem z rozpaczy (mówiąc sobie, że skoro nie może być jego, to będzie niczyja), ale nie wiedział, że była w ciąży. Od tamtego czasu, w tamtym miejscu straszyło.

TUTAJ album ze zdjęciami

Horyniec-Zdrój 11

Miejsce: figura stoi w przysiółku Horyńca-Zdroju – Świdnica, około 450 metrów od skrzyżowania od głównej drogi powiatowej. Kiedyś droga w Świdnicy biegła skrajem doliny, i tam stoi krzyż, teraz droga jest odsunięta od doliny około 30 metrów.

Znajdziesz obiekt klikając na współrzędne:
50.21561, 23.34243

Inskrypcja: język polski

Fundator Józef Chajdera

Postawiony R. 1898

Opis:

Figura ma inskrypcję zamalowaną i najstarsze warstwy się utwardziły i nie da się do końca odczyścić. Inskrypcja opisana wyżej jest najbardziej prawdopodobna, pod datą brakuje jednego wyrazu, którego nie da się odczytać. Figura zwieńczona jest ciekawym krzyżykiem, z płaskorzeźbą Chrystusa o ludowej formie. Górne ramie ozdobione jest Tytułem.

TUTAJ album ze zdjęciami

Werchrata 31

Miejsce: rozbita figura znajduje się w okolicy nieistniejącego przysiółka Nieoczeroki. Trafić tam można, jadąc 1500 metrów od śródleśnego jeziorka w Zaniemicy, w stronę Dziewięcierza. Po prawej stronie drogi, kilkanaście metrów w las stoi ta figura.

Znajdziesz obiekt klikając na współrzędne:
50.23643, 23.44618

Inskrypcja: język ukraiński

Pamiątka

Ten krzyż  …szko Junko 1928

Opis:

Figura jest rozbita, obok leży kawałek krzyżyka wieńczącego. Postument jest częściowo obity i trudno do końca odczytać inskrypcję.

TUTAJ album ze zdjęciami

Radruż 12

Miejsce: figura stoi na końcu przysiółka Hałanie, po prawej stronie drogi, między drzewami.

Znajdziesz obiekt klikając na współrzędne:

50.1939, 23.40214

Inskrypcja: język ukraiński

Zbaw Panie lud Twój, i błogosław dziedzictwu Twemu

Ten krzyż postawił Heńko Pyk Roku 1920

Ten krzyż na pamiątkę…

Opis:

Figura jest zdekompletowana, brakuje krzyżyka wieńczącego, zamiast niego okoliczni mieszkańcy dosztukowali kapliczkę. Inskrypcja niedbale wyryta, co utrudnia dokładne odczytanie.

TUTAJ album ze zdjęciami

Werchrata 26

Miejsce: trafić do niego można jadąc z Niwek Horynieckich, drogą w stronę śródleśnego jeziorka, obok niego jedziemy leśną drogą w górę, na płaskowyż. Wyjeżdżając z lasu, znajdziemy się na polach, otoczonych wokół lasem. Szukamy drogi, przecinającej pola na pół. Pod lasem po drugiej stronie, obok ambony na polach w krzakach stoi ten krzyż.

Znajdziesz obiekt klikając na współrzędne:
50.25067, 23.43877

Inskrypcja: język ukraiński

Zbaw Panie lud Twój, i błogosław dziedzictwu Twemu
1875

Opis:

Krzyż został uzbrojony w klasyczny Titulus Crucis, na górnej belce i skróty imienia Chrystusa na ramionach. Na środku jest zdekompletowana postać „ukrzyżowanego”. Pod nogami symbol czaszki i piszczeli. Na obecną chwilę krzyż jest połamany przez gałąź, która na niego upadła.

TUTAJ album ze zdjęciami

Polanka Horyniecka 3

Miejsce: figura stoi przy drodze Polanka Horyniecka – Brusno Stare, po prawej stronie. To około 350 metrów w stronę Brusna Starego od skrzyżowania w Polance.

Znajdziesz obiekt klikając na współrzędne:

50.24467, 23.33569

Opis:

Nie ma inskrypcji, jedyne co nam może coś powiedzieć o fundacji, to 1915 rok, na dole postumentu i figurka, przedstawiająca biskupa: św. Walentego. Gdy przyjrzymy się bliżej tej postaci, zobaczymy atrybuty po których można poznać świętego. W jednej ręce mamy krzyż, druga układa się na znak błogosławieństwa, postać ma na sobie szaty biskupie. W takiej właśnie pozie był on przedstawiany, gdy ktoś chciał się zwrócić w sprawie pokonania tzw. choroby św. Walentego, czyli padaczki. Wedle lokalnych podań, figura ta została wystawiona na skraju pola gospodarza, w którego rodzinie wystąpiła ta choroba. Jakiś czas temu, podczas upadku, figurze odpadała twarz. Obok figury zachował się oryginalny słupek kamienny z ogrodzenia.

TUTAJ album ze zdjęciami

Krzywe 3

Miejsce: figura stoi w polu, przy nieistniejącej drodze, około 80 metrów na północ od cerkwiska we wsi Krzywe.

Znajdziesz obiekt klikając na współrzędne:
50.20386, 23.29733

Opis:

Krzyżyk uległ zniszczeniu i jego kawałki leżą obok cokołu. Brak inskrypcji.

TUTAJ album ze zdjęciami

Dziewięcierz 14

Miejsce: w Dziewięcierzu, jedziemy drogą aż do skrzyżowania, gdzie droga przez tory prowadzi w stronę Niwek Horynieckich. Po drugiej stronie drogi, gdy przejdziemy kilkadziesiąt kroków, zobaczymy leśną drogę. Wchodzimy w nią i idziemy kilkaset metrów, aż zobaczymy przed sobą drogę z betonów, która jest zrobiona na bagnie ze strumieniem. Tutaj trzeba uważać, bo kierujemy się prosto w stronę granicy polsko – ukraińskiej. Gdy przejdziemy przez mostek na dolinie w strumyku, idziemy pod górkę. W momencie, gdy zobaczymy, że jesteśmy na kumulacji terenu, wypatrujmy po lewej tej figury. Będzie ona kilkanaście kroków od drogi.

Znajdziesz go klikając na współrzędne:

50.21291, 23.45716

Inskrypcja: język ukraiński

Zbaw Panie lud Twój i błogosław dziedzictwu Twemu
Staraniem …eksy …asija Roku 1925

Opis:

Niestety napis fundatorski jest niekompletny, gdzie imię i nazwisko ma braki. Przed wojną był tutaj jeden z przysiółków Dziewięcierza. Poniżej był Łuh, a tutaj Kiernica. Wioska otoczona była z dwóch stron doliną i strumieniem. Na tej kumulacji terenu były praktycznie same pola. Figura ta jest pamiątką po jednym z zamożniejszych gospodarzy wioski, który zapewne miał na imię Ołeksa, nazwisko można zrekonstruować jako „Basija”. Krzyżyk wieńczący ma niespotykaną formę, wygląda tak, jakby pierwotnie miał mieć na dole dwie postaci, jak możemy to spotkać w wielu innych przypadkach. Być może rzeźbiarzowi nie wyszło coś i postanowił ściąć to miejsce do takiej formy.

TUTAJ album ze zdjęciami

Brusno Stare 17

Miejsce: figura stoi w okolicy nieistniejącego przysiółka Lasowa. Najprościej tam trafić jadąc 1500 metrów od skrzyżowania Chmiele – Niwki w stronę Werchraty. Tam nieopodal zakrętu po lewej stronie będzie dolina i droga pod górkę z odchyleniem na prawo, gdzie pojedziemy około 250 metrów w górę trzymając się okolicy doliny i po prawej stronie trafimy na tę figurę.

Znajdziesz obiekt klikając na współrzędne:

50.251267, 23.405417

Inskrypcja: język ukraiński

Zbaw Panie lud Twój, i błogosław dziedzictwu Twemu

Fundatorzy Hnat i Ksenia Hałaburda, Roku 1886

miesiąca maja K, maja 20

Opis:

Figura ta przed wojną stała na rozwidleniu dróg niedaleko posesji rodziny Hałaburdów, dziś widać tutaj tylko zarośla i rumowiska. Zapewne ich posesja znajdywała się obok, na zachód nad wąwozem.

Bardzo prawdopodobne jest, że figura została wykonana przez członka rodziny Hałaburdów, gdyż trudnili się kamieniarstwem. Na uwagę zasługuje wykonane liternictwo, widać, że inskrypcja robiona była przez dobrego kamieniarza. Mamy tu podwójny zapis miesiąca, jeden z liczbą 20, drugi z litera K. Jest to zapis literowy ze starocerkiewnego, gdzie literze K odpowiada 20. Bardzo ciekawy jest też krzyżyk wieńczący, który ma płaskorzeźbę Chrystusa w ludowej formie. Na ramionach znajdziemy klasyczne skróty.

TUTAJ album ze zdjęciami

aktualizacja 14.01.2023

Brusno Stare 14

Miejsce: Krzyż stoi przed drzewem w okolicy nieistniejących wsi Chmiele i Lasowa, około 100 metrów od drogi Brusno Stare – Werchrata.

Lokalizacja: 50.24713, 23.39605

Opis:

Krzyże z narzędziami męki pańskiej znaleźć można między innymi w Radrużu i Dachnowie. Ten bardziej podobny jest do tego z Dachnowa, który został postawiony na pamiątkę zniesienia pańszczyzny. W okolicy lat 70tych XX wieku został uszkodzony podczas prac, kiedy to robiono drogę z betonowych płyt. Jego części zapewne znajdują się pod płytami. Do października 2019 roku pod drzewem leżały tylko szczątki i kamienny gruz, obecnie odnowiony.

TUTAJ album ze zdjęciami

aktualizacja 1

Prusie 4

Miejsce: jedziemy na koniec wsi Prusie. Gdy dotrzemy do torów kolejowych, jedziemy około 100 metrów dalej drogą za torami, aż zobaczymy granicę. Po lewej stronie będziemy mieć mały lasek, gdzie kiedyś były gospodarstwa. Około 10 metrów od tej drogi w lasku znajdziemy ten obiekt.

Lokalizacja: 50.24337, 23.52974

Inskrypcja: język ukraiński

Zbaw Panie lud Twój, i błogosław dziedzictwu Twemu

1930

Opis:

Kamienna podstawa tkwi w ziemi, wystaje tylko postument, który był zwieńczony krzyżykiem, ale zaginął.

Bezwzględnie należy zawiadomić straż graniczną, jeżeli chcemy zwiedzić tę okolicę w poszukiwaniu figury, bowiem znajduje się ona kilkadziesiąt metrów od granicy Polsko-Ukraińskiej.

TUTAJ album ze zdjęciami

Podemszczyzna 2

Miejsce: figura stoi przy drodze w okolicy domu nr 2 w przysiółku Puchacze.

Lokalizacja: 50.21381, 23.31947

Opis:

Figura zamalowana, na prywatnej posesji, dlatego trudno odczytać inskrypcję. Jej elementem wyróżniającym jest płaskorzeźba św. Mikołaja we wnęce na postumencie.

TUTAJ album ze zdjęciami