Znajdziecie tu opisy wszystkich bruśnieńskich kamiennych krzyży przydrożnych, historię kamieniarki bruśnieńskiej i aktualne informacje związane z nimi.
Miejsce: resztki krzyża stoją przy drodze polnej, idącej ku Niemicy z Niwek. W linii prostej od Niwek do miejsca z elementami krzyża jest 900 metrów, niedaleko jest ściana lasu.
Lokalizacja: 50.24118, 23.42578
Inskrypcja: język ukraiński
Opis:
Niestety leży tutaj tylko element krzyża z trzema ramionami, brakuje trzonu, na którym na pewno była inskrypcja. Dodatkowo ktoś przyniósł element krzyżyka z jakiejś figury. Nie wiadomo skąd.
TUTAJ album ze zdjęciami
Miejsce: między wioską Niemica a Zaniemica stała figura, teraz mamy tam śródleśne jeziorko. Aby znaleźć rozbitą figurę trzeba pójść bokiem jeziorka w stronę Zaniemicy. Zaraz przy ścianie lasu po prawej stronie drogi leży w barwinkach postument figury.
Lokalizacja: 50.24405, 23.43118
Inskrypcja: język ukraiński
Opis:
Figura jest mocno poobijana i inskrypcja jest zdekompletowana. Nie ma krzyżyka wieńczącego, z boku jest rozbita podstawa. Zapewne figura uległa zniszczeniu podczas prac ziemnych pod czas kopania drogi.
TUTAJ album ze zdjęciami
Miejsce: figura znajduje się na terenie nieistniejącego przysiółka Werchraty – Niedźwiedzie. Najłatwiej tam trafić jadąc drogą leśną z Werchraty w kierunku Góry Brusno. Około 3,5 km jadąc od Werchraty trafimy na ostry zakręt, gdzie jest droga boczna celująca dalej w okolicę Wielkiego Działu. Jedziemy około 560 metrów tą drogą do zakrętu, gdzie jest droga boczna w prawo do nieistniejącej wioski Niedźwiedzie. Wjeżdżamy pod stromą górę przejadając ok. 450 metrów do momentu aż skończy się dziki las z rumowiskami i dojrzymy młodnik, tam znajdziemy tę figurę.
Lokalizacja: 50.25963, 23.41943
Inskrypcja: język ukraiński
Opis:
Figura ma w inskrypcji element szablonowej formuły modlitewnej, która urywa się, bowiem na tablicy inskrypcyjnej zabrakło miejsca na resztę. Bardzo ciekawy jest krzyżyk wieńczący postument, bowiem u podstawy ozdobiony jest płaskorzeźbą modlącego się aniołka, a górne ramię rozetą. Płaskorzeźba Chrystusa dodatkowo ozdobiona jest wyraźną aureolą, na której wyryty jest krzyżyk, a nad nim Tytuł. Data wyrzeźbiona jest na najniższym segmencie postumentu.
TUTAJ album ze zdjęciami
Miejsce: krzyż stoi na połoninie nieistniejącej już wioski Dahany. Zabudowania tej wsi rozlokowane były w dole około 550 metrów od betonowego koryta na tej połoninie, które kiedyś służyło jako poidło.
Lokalizacja: 50.28564, 23.40618
Inskrypcja: język ukraiński
Opis:
Dahany przed rozbiorami były częścią Starej Huty, potem stały się przysiółkiem Werchraty. Następnie na starych mapach znajdujemy nazwy: „Na Dehanach”, „Na Dohanach”, „Na Dahanach”. Przed wojną było tutaj 35 budynków. Wioska przestała istnieć po 1947 roku, gdy wywieziono stąd Ukraińców w Akcji Wisła. Krzyż ten stał przy rozwidleniu dróg, mniej więcej w środku wioski, od strony Wielkiego Działu.
Na krzyżu znajduje się tylko Troparion Pokłonu Krzyżowi i data. Należy wnioskować, że był to krzyż wystawiony przez mieszkańców wioski i służył im do celów religijnych, jako kapliczka. Oprócz Troparionu znajdziemy na krzyżu klasyczne skróty: Tytuł, Imiona: Jezus Chrystus, i skrót oznaczający: „Zwyciężył”. Do tego mamy ładną płaskorzeźbę Jezusa w ludowej formie.
TUTAJ album ze zdjęciami
Miejsce: krzyż stoi głęboko w lesie, na terenie nieistniejącego już przysiółka Werchraty Górniki. Jadąc z Woli Wielkiej do lasu gdzie był ten przysiółek, kierujemy się dobrej jakości leśną drogą pod górę około 800 metrów aż dotrzemy do skrzyżowania na tej górze. Po prawej stronie będziemy mieć potężnego buka, który jest zabytkiem przyrodniczym, kilkadziesiąt metrów za nim stoi krzyż.
Lokalizacja: 50.30204, 23.41616
Inskrypcja: język ukraiński
Opis:
Można spotkać krzyże podobnego wzoru w okolicy. Przy okazji opisu tego krzyża warto wspomnieć, że niektórzy uważają, że tutaj też wyrabiano kamienne krzyże.
TUTAJ album ze zdjęciami
Miejsce: gdy miniemy osiedle Monasterz, pojawią się po prawej stronie rozległe pola. Jedziemy na skraj lasu drogą główną i od tego miejsca 500 metrów dalej będzie droga leśna na prawo. 640 metrów dalej gdy pojawią się pola śródleśne, w lesie po prawej znajdziemy tę figurę.
Lokalizacja: 50.28453, 23.43556
Inskrypcja: język ukraiński
Opis:
Inskrypcja częściowo zniszczona, można przypuszczać, że barujące litery utworzą nazwę miejscowości „Monastyr”. Krzyżyk wieńczący na postumencie uległ niestety zniszczeniu.
TUTAJ album ze zdjęciami
Miejsce: krzyż stoi przy drodze, która prowadziła kiedyś do klasztoru bazylianów. Można dojechać do krzyża od Huty Lubyckiej, albo od ruin klasztoru w stronę Huty Lubyckiej jadąc około 900 metrów.
Lokalizacja: 50.29528, 23.4434
Inskrypcja: język ukraiński
Opis:
Krzyż ma starą ludową formę z płaskorzeźbą Chrystusa w bardzo prostym stylu. Na ramionach krzyża znaleźć możemy klasyczne skróty występujące na krzyżach.
TUTAJ album ze zdjęciami
Miejsce: Figura stoi nieopodal kaplicy w miejscu odpustowym koło Monastyru.
Lokalizacja: 50.28649, 23.4531
Opis:
Figura nie ma inskrypcji. Zapewne stanowiła element zespołu odpustowego w tym miejscu. Wedle lokalnych podań, miało mieć tutaj miejsce objawienie Maryjne.
TUTAJ album ze zdjęciami
Miejsce: krzyż stoi około 200 metrów na zachód od kaplicy w miejscu odpustowym pod Monastyrem. Tutaj był kraniec wsi i niżej w dolinie stoi wspominana kaplica.
Lokalizacja: 50.28714, 23.45139
Opis:
Krzyż ma słabo widoczną datę, najprawdopodobniej 1859, jest inskrypcja, ale słabo widoczna.
TUTAJ album ze zdjęciami
Miejsce: figura stoi w okolicy gdzie kiedyś były zabudowania przysiółka Werchraty – Monastyrz, wieś ciągnęła się wzdłuż drogi odchodzącej od okolic klasztoru na wschód, około 200 metrów od klasztoru
Lokalizacja: 50.2868, 23.44596
Inskrypcja: język ukraiński
Opis:
Figura została wystawiona staraniem całej wsi, musiała zostać postawiona z powodu jakiegoś ważnego wydarzenia.
TUTAJ album ze zdjęciami
Miejsce: ruiny figury znaleźć można przy leśno polnej drodze z Werchraty na Monastyr (to także trasa Zielonego Szlaku). W momencie gdy wyjdziemy z lasu, po prawej stronie będziemy mieć pole, a po lewej stronie las. Kilkadziesiąt metrów dalej pod czereśnią leży ta figura.
Lokalizacja: 50.28, 23.44987
Inskrypcja: język ukraiński
Opis:
Pierwotnie figura stała przy polnej drodze od strony pola, ale zapewne w okresie działania PGRu żeby nie zawadzał przeniesiono go na drugą stronę drogi przy ścianie lasu. Ponieważ figura jest porozbijana, widać tylko elementy inskrypcji i prawdopodobnie pierwsze dwie cyfry z daty: 18..
TUTAJ album ze zdjęciami
Miejsce: figura stoi w okolicy skrzyżowania leśnych dróg, około kilometra 650 metrów jadąc od wioski Mrzygłody.
Lokalizacja: 50.28387, 23.4612
Opis:
Nie ma żadnych napisów. Jedynym jego charakterystycznym elementem, jest wnęka z „kapliczką”, w której zapewne jest Maryja. Trudno na 100% to ustalić, bowiem płaskorzeźba jest wielokrotnie zamalowana farbą i to utrudnia identyfikację. Obecnie stoi na betonowej płycie i otoczona jest płotkiem ze stalowych rurek. Na jednej z nich jest data 1989. Można domniemać, że przed tym rokiem była przewrócona i zniszczona.
TUTAJ album ze zdjęciami
