Dziewięcierz 13

Miejsce: tuż przy torach, przy drodze między Dziewięcierzem (Dolina), a tak zwanym PGRem, praktycznie w połowie drogi, na dość ostrym zakręcie, stoi nieopodal torów ten krzyż.

Lokalizacja: 50.21837, 23.45722

Inskrypcja: język ukraiński

Pamiątka 3 maja 1848 roku
Ponowienie 3 maja 1945 roku

Opis:

Prawie sto lat po zniesieniu pańszczyzny musiał stary krzyż ulec zniszczeniu, bowiem jak widzimy na fotografii, mamy tu do czynienia z odnowionym obiektem. 3 maja 1945 roku, miejscowa społeczność, musiała zapewne zorganizować dużą uroczystość gromadzką. Wtedy nadal uważano, że dopóki istnieją te krzyże, które są niejako pieczęcią i pamiątką zniesienia pańszczyzny, to dopóty niewolnictwo nie wróci. Dlatego też, na drugiej stronie krzyża mamy napis mówiący o pamiątce wydarzenia z 3 maja 1848 roku. Jest to tak charakterystyczna data, że widząc ją na krzyżu możemy w ciemno rzucać słowem – Pańszczyzna. Na ramionach krzyża mamy klasyczne skróty, w środku jest wyryty głęboko krzyżyk.

Jest to drugi pańszczyźniany krzyż z Dzieiwęcierza. Na podstawie znajomości wyglądu pierwszego krzyża można przypuszczać, że oryginalny, przed odnowieniem miał podobny wygląd, ale mógł być większy.

TUTAJ album ze zdjęciami

Dziewięcierz 4

Miejsce: rozbity krzyż znajduje się tuż przy granicy polsko – ukraińskiej, około 240 metrów w linii prostej od cerkwiska w Dziewięcierzu.

Lokalizacja: 50.22017, 23.47507

Inskrypcja: język ukraiński

Pamiątka oswobodzenia w dniu 3 maja 1848

Opis:

Krzyż oprócz inskrypcji związanej ze zniesieniem pańszczyzny, ma klasyczne skróty na ramionach. w Dziewięcierzu znaleźć możemy identyczny kamienny krzyż, tylko kilka razy mniejszy nieopodal torów kolejowych.

TUTAJ album ze zdjęciami

Werchrata 3

Miejsce: krzyż stoi w centrum Werchraty obok świetlicy.

Lokalizacja: 50.25696, 23.47147

Inskrypcja: język ukraiński

Pamiątka danej swobody

3 maja 1848

Opis:

Pierwotnie krzyż był obrócony frontem do drogi i był większy, ale wjechał w niego samochód i połamał. Jest to klasyczny przykład krzyża pańszczyźnianego.

TUTAJ album ze zdjęciami

Załuże 6

Miejsce: Krzyż stoi obok szkoły w Załużu.

Lokalizacja: 50.19933, 23.17158

Inskrypcja: język ukraiński

Pamiątka danej wiecznie wolności za panowania Cara naszego Ferdynanda w dzień 3 maja 1848 roku

Zbaw Panie lud Twój, i błogosław dziedzictwu Twemu, zwycięstwami prawowiernego Cara naszego Ferdynanda i Franciszka Józefa nad wrogami obdarzaj…

1850

Opis:

Jest to klasyczny przykład krzyża postawionego na pamiątkę zniesienia pańszczyzny w Galicji w 1848 roku. Końcowa część inskrypcji jest słabo wyryta i nie widać dokładnie liter.

TUTAJ album ze zdjęciami

Sieniawka 3

Miejsce: Krzyż stoi przy drodze, około 450 metrów przed Hutą Kryształową.

Lokalizacja: 50.14374, 23.31382

Inskrypcja: język ukraiński

Postawiono krzyż ten na pamiątkę wieczną nadanej nam wolności od pańszczyzny 3 maja roku 1848 parafii Syniawki fundator Fedko Merka

Opis:

Jest to klasyczny przykład pamiątkowego krzyża wystawionego na pamiątkę zniesienia pańszczyzny w Galicji w 1848 roku. Był uszkodzony, ale sklejono go betonem.

TUTAJ album ze zdjęciami

Basznia Dolna 1

Miejsce: Krzyż stoi przy drodze, na końcu Baszni Dolnej, na skrzyżowaniu, gdzie droga biegnie w stronę Baszni Górnej. Jest to klasyczny krzyż pańszczyźniany.

Lokalizacja: 50.17379, 23.22117

Inskrypcja: język ukraiński

Ten Krzyż Postawiła Gromada Baszni na pamiątkę nadania swobody od 3 maja roku 1848

Opis:

Jest to jeden z największych istniejących krzyży kamiennych w regionie. Dodatkowymi elementami krzyża są skróty w kołeczkach na ramionach krzyża. Dwa boczne to imiona: Jezus Chrystus, a środkowy oznacza Zwycięzcę. Krzyż został ustawiony na początku wioski, przy skrzyżowaniu dróg. Obecnie czwarta droga, nieopodal krzyża, nie jest widoczna. Według miejscowych podań, chłopi z okolicznych 14 wsi odmówili pójścia do pracy w folwarku i wtedy postawiono ten krzyż.

W 2022 roku wykonana została konserwacja krzyża.

TUTAJ album ze zdjęciami