Kategoria: Gmina Horyniec-Zdrój

Opublikowane w

Podemszczyzna 1

Miejsce: ten dość niezwykły obiekt sakralny, stoi tuż przy drodze, niedaleko osiedla PGR w Podemszczyźnie. Dokładniej, jest to droga w kierunku Horyńca, po stronie zachodniej przed lasem.

Lokalizacja: 50.20744, 23.30616

Opis:

Na szczycie tej piramidy, jest kamienny „klocek”, na którym jest trudna od przetłumaczenia ukraińska inskrypcja. Do tej piramidy miejscowi przywiązali sznurkami sztuczne kwiatki, co utrudnia szukanie i odczytywanie inskrypcji. Napisy były też od wielu lat zamalowywane. Zdrapanie farby z tablicy inskrypcyjnej jednak nie pozwoliły na pełne odczytanie napisów. Pierwotnie na piramidzie mógł być krzyż kamienny, być może miał nawet jakieś napisy, stąd reszta tej inskrypcji na „klocku” wydaje się niekompletna. Obecnie w „klocek” wbity jest krzyż metalowy.

TUTAJ album ze zdjęciami

Opublikowane w

Dziewięcierz 15

Miejsce: krzyż usytuowany jest około 20 metrów od drogi, między Dzięwiecierzem PGR, a wjazdem na przysiółek Słotwina, na lekkim zakręcie, po stronie północnej. Tam też, w okolicy, mają swój ostry zakręt tory kolejowe. Nie było tam zabudowań, tak jak teraz, tylko droga, która prowadziła na stację kolejową, z przysiółka dziewięcierskiego – Łuh.

Lokalizacja: 50.21411, 23.44492

Inskrypcja: język ukraiński

Zbaw Panie lud Twój i błogosław dziedzictwu Twemu
1891 rok

…. staraniem Hryc t …

Opis:

Inskrypcja na krzyżu jest niestety zdekompletowana przez czas i trudno odczytać szczątkowe napisy. Możemy się tylko domyślać, że na początku pisało, coś w rodzaju: Ten krzyż powstał staraniem – i tutaj było imię, być może Hryc i nazwisko. Śmiało można przypuszczać, że był to mieszkaniec przysiółka Łuh.

Na ramionach krzyża mamy ciekawy zabieg zdobniczy w formie kwiatków, i obok nich klasyczne skróty, na górnym Tytuł, na bocznych oznaczające imiona Jezus – Chrystus. Pod stopami ukrzyżowanego dość niespotykana forma skrzyżowanych piszczeli, bez czaszki.

TUTAJ album ze zdjęciami

Opublikowane w

Dziewięcierz 13

Miejsce: tuż przy torach, przy drodze między Dziewięcierzem (Dolina), a tak zwanym PGRem, praktycznie w połowie drogi, na dość ostrym zakręcie, stoi nieopodal torów ten krzyż.

Lokalizacja: 50.21837, 23.45722

Inskrypcja: język ukraiński

Pamiątka 3 maja 1848 roku
Ponowienie 3 maja 1945 roku

Opis:

Prawie sto lat po zniesieniu pańszczyzny musiał stary krzyż ulec zniszczeniu, bowiem jak widzimy na fotografii, mamy tu do czynienia z odnowionym obiektem. 3 maja 1945 roku, miejscowa społeczność, musiała zapewne zorganizować dużą uroczystość gromadzką. Wtedy nadal uważano, że dopóki istnieją te krzyże, które są niejako pieczęcią i pamiątką zniesienia pańszczyzny, to dopóty niewolnictwo nie wróci. Dlatego też, na drugiej stronie krzyża mamy napis mówiący o pamiątce wydarzenia z 3 maja 1848 roku. Jest to tak charakterystyczna data, że widząc ją na krzyżu możemy w ciemno rzucać słowem – Pańszczyzna. Na ramionach krzyża mamy klasyczne skróty, w środku jest wyryty głęboko krzyżyk.

Jest to drugi pańszczyźniany krzyż z Dzieiwęcierza. Na podstawie znajomości wyglądu pierwszego krzyża można przypuszczać, że oryginalny, przed odnowieniem miał podobny wygląd, ale mógł być większy.

TUTAJ album ze zdjęciami

Opublikowane w

Dziewięcierz 10

Miejsce: w Dziewięcierzu na przysiółku Dolina musimy odnaleźć wysunięte najdalej na północ gospodarstwa, tam na końcu stoi ruina domu z pasieka, zaraz obok niej stoi w sadku ta figura.

Lokalizacja: 50.22995, 23.45928

Inskrypcja: język ukraiński

Zbaw Panie lud Twój, i błogosław dziedzictwu Twemu

Ten krzyż postawił Iwan Czobit. 1932

Opis:

Figura ma uszkodzony krzyżyk wieńczący, którego kawałki leżą obok.

TUTAJ album ze zdjęciami

Opublikowane w

Dziewięcierz 9

Miejsce: skręcamy w drogę przy byłej zlewni mleka w Dziewięcierzu, tam przy jednym z pierwszych gospodarstw przed torami kolejowymi stoi interesująca nas figura.

Lokalizacja: 50.22585, 23.46247

Inskrypcja: język ukraiński

Krzyżowi Twojemu kłaniamy się Władco, i święte Twoje zmartwychwstanie wysławiamy
Tekla Mołoko R.B. 1911

Opis:

Figura miała pierwotnie kamienny krzyżyk, ale uległ zniszczeniu, dlatego też został zastąpiony zamiennikiem z lastryko.

TUTAJ album ze zdjęciami

Opublikowane w

Dziewięcierz 8

Miejsce: w Dziewięcierzu, jego części nazywanej teraz Doliną, gdy wyjedziemy z głównej drogi, od razu za socrealistycznym budynkiem zlewni mleka, obok drogi, dostrzeżemy rozbitą figurę.

Lokalizacja: 50.22618, 23.46389

Opis:

Niestety, napisów praktycznie nie da się odczytać, bo zostały jakby odbite z obu stron. Istnieje możliwość, że jako inskrypcję dziękczynną miała Troparion Pokłonu Krzyżowi, z pozostałości kilku liter można przypuszczać akurat tę formułę. Byłby to trzecia w linii figura z tą modlitwą, zaraz na posesji Mołoków i Krzyż Śniegóry z Popowej.

TUTAJ album ze zdjęciami

Opublikowane w

Dziewięcierz 7

Miejsce: w Dziewięcierzu, w Dolinie Popowej, przy drodze która prowadzi na Moczary, znajdziemy tę figurę. Jest ona usytuowana stosunkowo niedaleko drogi. Aby go odnaleźć, wchodzimy z drogi relacji Horyniec – Werchrata, w drogę na Moczary, kilkadziesiąt metrów dalej rozpoczyna się bardzo ostry zakręt, na tym zakręcie po lewej, przy drzewach stoi interesujący nas obiekt.

Lokalizacja: 50.2263, 23.46583

Inskrypcja: język ukraiński

Ioann Snihur RB 1902
Krzyżowi Twojemu kłaniamy się Władco, i święte Twoje zmartwychwstanie wysławiamy

Opis:

Na inskrypcji z przodu jest fundator, z tyłu inskrypcja jest zamalowana i niepełna. Można jednak ją zrekonstruować, jako Troparion Pokłonu Krzyżowi.

Snihuri były jednym z przysiółków Dziewięcierza, wygląda na to, że nazwa przysiółka, czy też chutoru, wywodziła się od nazwiska zamożnego gospodarza dziewięcierskiego. Zostawił on po sobie, jak wielu innych swoisty pomnik. Dość niezwykły, bo w formie figury z kapliczką św. Mikołaja. Sam krzyżyk jest bardzo ciekawy, bowiem ma nieszablonowy kształt, z sześcioramienną gwiazdką pod płaskorzeźbą ukrzyżowanego. Stoi tradycyjnie w okolicy rozwidlenia dróg, przy starych lipach. Nie było tutaj posesji. Osada Dolina Popowa, rozpoczynała się dalej na północ.

TUTAJ album ze zdjęciami

Opublikowane w

Dziewięcierz 6

Miejsce: resztki rozbitej figury leżą obok cerkwiska w Dziewięcierzu.

Lokalizacja: 50.22104, 23.47179

Opis:

Gdyby figura przetrwała, była by jedną z najciekawszych w regionie. Zachowały się resztki lica postumentu, gdzie widać płaskorzeźbę księcia Włodzimierza i elementy napisu świadczące o tym, że była to pamiątka z takiej samej okazji co w Bruśnie Starym, gdzie była inskrypcja o treści: „Ku pamięci Włodzimierza Wielkiego 950 lecie chrztu Rusi-Ukrainy”.

TUTAJ album ze zdjęciami

Opublikowane w

Dziewięcierz 5

Miejsce: figura znajduje się na cerkwisku w Dziewięcierzu.

Lokalizacja: 50.22096, 23.4723

Inskrypcja: język ukraiński

Pamiątka pierwszej misji w Dziewięcierzu 9-14 VII 1927

Opis:

W powiecie lubaczowskim są trzy kamienne pomniki na pamiątkę misji: w Baszni, Bruśnie Starym i na cerkwisku dziewięcierskim. Reszta pamiątek była krzyżami z drewna. Tylko w Dziewięcierzu uszkodzony jest krzyżyk wieńczący postument.

TUTAJ album ze zdjęciami

Opublikowane w

Dziewięcierz 4

Miejsce: rozbity krzyż znajduje się tuż przy granicy polsko – ukraińskiej, około 240 metrów w linii prostej od cerkwiska w Dziewięcierzu.

Lokalizacja: 50.22017, 23.47507

Inskrypcja: język ukraiński

Pamiątka oswobodzenia w dniu 3 maja 1848

Opis:

Krzyż oprócz inskrypcji związanej ze zniesieniem pańszczyzny, ma klasyczne skróty na ramionach. w Dziewięcierzu znaleźć możemy identyczny kamienny krzyż, tylko kilka razy mniejszy nieopodal torów kolejowych.

TUTAJ album ze zdjęciami

Opublikowane w

Dziewięcierz 3

Miejsce: figura zamknięta w kapliczce stoi tuż obok kaplicy w Moczarach – przysiółku dziewięcierskim.

Lokalizacja: 50.22946, 23.48904

Inskrypcja: język polski

Maryjo Królowo Polski módl się za nami! którzy się do Ciebie uciekamy

30 maja 1932 Staraniem TSL. Polaków

Opis:

TSL czyli Towarzystwo Szkoły Ludowej musiało mieć w Dziewięcierzu jakieś struktury, skoro mamy ufundowaną przez tę organizację figurę. Na postumencie stoi figura Maryi, która jest pomalowana farbą i sprawia wrażenie plastikowej.

TUTAJ album ze zdjęciami

Opublikowane w

Dziewięcierz 2

Miejsce: figura stoi obok prywatnej posesji w przysiółku dziewięcierskim – Moczary, 330 metrów od linii granicy polsko – ukraińskiej.

Lokalizacja: 50.22846, 23.49074

Opis:

Figura ma inskrypcję w języku ukraińskim, ale była niedbale poprawiana, co stworzyło nowe litery i trudno ją odczytać. Dodatkowym atrybutem figury jest płaskorzeźba św. Mikołaja we wnęce stylizowanej na kapliczkę. Pierwotny krzyżyk uległ uszkodzeniu, mieszkańcy wstawili nowy z betonu.

TUTAJ album ze zdjęciami